کردستان سوریه (به کردی: Rojavayê Kurdistanê، رۆژاڤایێ کوردستانێ) (به فارسی: غرب کردستان) همچنین شناخته شده با نام روژاوا، بخش کردنشین در شمال خاوری، شمال و شمال باختری سوریه میباشد که بخشی از استانهایحسکه، رقه و حلب را در بر میگیرد.[۵] مساحت آن ۱۸٬۳۰۰ کیلومتر مربع [۶] یا ۳۱٬۶۵۰ کیلومتر مربع [۷] یا ۴۲٬۵۹۱ کیلومتر مربع (شامل شصت درصد زمین های کشاورزی سوریه) [۸] تخمین زده می شود.
این منطقه هماکنون تحت سیستم سیاسی خودمدیریتی دموکراتیک غرب کردستان درآمده و به سه واحد سیاسی با نامهایکانتون جزیره، کانتون کوبانی و کانتون عفرین تقسیم شدهاست. شمار زیادی از کردهای سوریه نیز در شهرهای بزرگ، مانندحلب و دمشق زندگی میکنند. بر طبق برخی از آمارهای سازمان ملل متحد کردها حدود ۱۸ درصد از کل جمعیت سوریه را تشکیل میدهند.[۹] کردها همواره از سوی فرمانروایان حزب بعث سوریه نابود شمرده شدهاند. کردها، (همانند ترکیه و عراق)، بزرگترین گروه اقلیت نژادی در سوریه نیز هستند. با آنکه کردهای سوریه نزدیک به ۱۸ درصد از جمعیت این کشور را تشکیل میدهند، اما دچار محرومیت هستند و بیشترین ظلمها در حق آنان انجام شده است. (آمار سیا اقلیتهای غیر عرب جمعیت سوریه (با جمعیت ۲۱٬۷ میلیون) را ۹٬۷٪ میداند[۱۰] و آمار وزارت امور خارجهٔ آمریکا، ۹ درصد جمعیت سوریه را کرد میداند[۱۱])
با به قدرت رسیدن حزب بعث نگرش ضد قومیتی در سوریه گسترش یافت و بسیاری از کردهای سوریه از از حقوق اجتماعی محروم شدند و حتی زمینهای کشاورزان ساکن منطقههایی مثل الحرزکه و قامشلی مصادره شد. در این زمان نگرش شونیستی در سوریه افزایش یافت و کردها در شرایط کاملاً دشواری قرار گرفتند و بسیاری از آنان تابعیت خود را به طور اجباری از دست دادند.[۱۲] وضعیت کردها در سوریه در برابر دیگر کشورها ناگوارتر گزارش شدهاست و پشتیبانان حقوق بشر همواره آزار و پیگرد دیدهاند.[۱۳][۱۴][۱۵]
بیشتر کردهای سوریه سنی شافعی هستند؛ اما اقلیتهایی نیز از علویان و ایزدیان نیز در میان آنها وجود دارند. حکومت حزب بعث سوریه، برای این کشور که زیستگاه تیرهها، تبارها و گروههای زبانی گوناگون است تنها یک هویت و موجودیت میشناسد و آن هویت عربی است. کردهای سوریه بزرگترین اقلیت ملی در این کشور هستند که از تمامی حقوق ابتدایی زندگی بیبهرهاند.
مردم کردستان نیز در سال ۲۰۱۱ به اعتراضهای مردمی در سوریه پیوستند و مردم شهرهای کردستان سوریه در اعتراض به سیاستهای دولت و حمایت از اعتراضهای مردمی در سوریه در چند شهر دست به تظاهرات زدند. در تحولات اخیر سوریه کردها به صورتی فعال و تأثیرگذار شرکت میکنند. حضور فعال کردها در اعتراضات نشان از برجسته شدن هر چه بیشتر نقش کردها در تحولات اخیر سیاسی سوریه دارد.[۱۶] این منطقه در نوامبر ۲۰۱۳ به خودگردانی دست یافت و در چارچوب منازعه کردستان سوریه، جامعهای مبتنی بر اصول دموکراسی مستقیم، برابری جنسیتی، و پایایی بنا شد.[۱۷] کردستان سوریه از سهکانتون (ار شرق به غرب) جزیره، کوبانی، و افرین تشکیل میشود.[۱۸] کردستان سوریه از سوی دولت سوریه به عنوان خودگردان به رسمیت شناخته نمیشود[۱۹] از طرفهای درگیر در جنگ داخلی سوریه است.[۲۰]